Budowa i zasada działania koła dwumasowego

• Awaria koła dwumasowego
• Dwumasa
• Koło dwumasowe
• Koło zamachowe
• Silnik
• Skrzynia biegów
• Zamachowe koło dwumasowe

2011-10-19 00:00:00

W konstrukcji współczesnego samochodu znajdziemy wiele ciekawych rozwiązań. Spróbujmy przyjrzeć się jednemu z nich - kołu dwumasowemu.

Tak wygląda typowe koło dwumasowe

Koło dwumasowe zamontowane w kadłubie silnika

Jest ono stosunkowo nowym wynalazkiem w motoryzacji, lecz bardzo szybko stało się elementem nieodzownym najnowszych modeli aut. Dziś montowane jest w wielu różnych pojazdach, począwszy od małego Peugeota 206, po terenowego Volkswagena Tiguan. Na czym polega jego tajemnica? Zobaczmy!

Budowa

Fachowa nazwa tego skomplikowanego urządzenia brzmi – zamachowe koło dwumasowe. Jest ono montowane pomiędzy silnikiem a skrzynią biegów. Koło zbudowane jest, zgodnie z nazwą, z dwóch głównych części zwanych masą pierwotną i wtórną oraz zespołu zawartych pomiędzy nimi sprężyn. Strona pierwotna przymocowana jest do wału korbowego oraz posiada przymocowany wieniec zębaty rozrusznika. Natomiast strona wtórna ułożyskowana jest obrotowo poprzez oddzielne łożyska osiowe i promieniowe. Pomiędzy nimi pracuje wysokowydajny, wypełniony smarem układ sprężynująco-tłumiący. Układ ten, wypełniony różnymi rodzajami sprężyn prowadzonych przez siodełka i talerzyki sprężynowe, zapobiega odbijaniu się sprężyn.

Działanie koła dwumasowego jest wielostopniowe. W pierwszym stopniu dzięki miękkim sprężynom zapewnia doskonałe właściwości przy uruchamianiu i wyłączaniu silnika. W stopniu drugim – twardsze sprężyny pozwalają na skuteczne wytłumienie drgań skrętnych.

Zastosowanie

Koło dwumasowe przede wszystkim ochrania skrzynię biegów przed uszkodzeniami, których powodem są drgania silnika. Stosowane we współczesnych modelach wysokie momenty obrotowe oraz coraz wyższe ciśnienie zapłonu powodują nierównomierne obroty silnika. Skrzynia biegów nie była już w stanie sprostać samodzielnie tak trudnym warunkom, dlatego też na rynek zostało wprowadzone koło dwumasowe. Jest ono obecnie elementem bardzo popularnym, ponieważ jego zastosowanie przekłada się również na zmniejszenie zużycia paliwa, przyczynia się do sprawniejszej zmiany biegów oraz poprzez izolację drgań zwiększa komfort jazdy i wytłumia hałas.

Niestety niewątpliwymi minusami koła dwumasowego jest jego awaryjność oraz duże koszty wymiany, przez co nie cieszy się sympatią wśród kierowców. Możliwymi przyczynami awarii koła zamachowego są:

• Jeżdżenie na bardzo niskich obrotach
• Częste "zdławianie" silnika
• Przegrzewanie silnika
• Nieregularna praca zapłonu i układu wtryskowego
• Częste pozostawianie auta na biegu jałowym, w celu napędzania klimatyzacji

Najczęstszymi uszkodzeniami koła dwumasowego są:

Przegrzanie wtórnego koła zamachowego – występuje w wyniku nieprawidłowej eksploatacji sprzęgła. W wyniku wysokiej temperatury dochodzi do redukcji działania smaru tłumiącego, sprężyny wewnątrz koła dwumasowego pracują „na sucho” co uniemożliwia ich prawidłowe działanie. Uszkodzenie to można łatwo rozpoznać po przebarwieniach i pęknięciach.

Przetarcie koła pierwotnego – jest ono spowodowane ekstremalnym przeciążeniem całego koła zamachowego oraz prowadzi do całkowitego zniszczenia jego części wewnętrznych. Uszkodzenie to można rozpoznać po wycieku smaru lub przetarciu obudowy koła dwumasowego.

Zablokowanie pierwotnego i wtórnego koła zamachowego - następuje na skutek zastosowania zbyt długich śrub do zamocowania pokrywy sprzęgła. Tłumienie drgań w tym przypadku staje się niemożliwe.

Aby zapewnić właściwe i długotrwałe działanie dwumasowego koła zamachowego należy sprawdzać je przy każdej wymianie sprzęgła. Gdy wymiana koła dwumasowego jest konieczna warto zamontować cały oryginalny komplet wraz z łożyskiem wyciskowym i nowymi śrubami. Można oczywiście korzystać z części używanych, lecz wiąże się to z dużym ryzykiem, ponieważ stopień zużycia koła jest niezwykle trudny do określenia. Oprócz nowych kół dwumasowych oraz kół używanych na rynku są jeszcze dostępne koła po regeneracji, lecz ich zastosowanie wzbudza wiele kontrowersji.